Łukasiewicz Włodzimierz (1860–1924), profesor dermatologii uniwersytetów w Innsbruku i Lwowie. Ur. 3 VII w Hołoszyńcach na Podolu, był synem Stefana i Marii ze Sławińskich (zm. 1893), oraz dalekim krewnym Ignacego Łukasiewicza (zob.), z którym utrzymywał rodzinne stosunki. Gimnazjum ukończył w r. 1876 w Brzeżanach, medycynę na UJ w r. 1883. Dalsze studia specjalistyczne odbył w Wiedniu u syfilidologa I. Neumana, ginekologa J. Spätha i urologa L. Dittla w l. 1883–5, po czym od r. 1888 do 1894 był asystentem najsłynniejszego wówczas dermatologa M. Kaposiego, u którego się doktoryzował. W l. 1894–8 profesor nadzwycz. i kierownik katedry chorób skórnych i wenerycznych uniwersytetu w Innsbruku, w r. 1898 powołany został jako profesor zwycz. na analogiczną katedrę we Lwowie, którą zajmował do śmierci. Tu, mimo trudności, doprowadził do budowy znakomitej kliniki chorób skórnych i postawił ją na europejskim poziomie. W r. 1905 był dziekanem Wydziału Lekarskiego, od r. 1896 członkiem Najwyższej Austriackiej Rady Zdrowia. Od r. 1890 należał do wiedeńskich towarzystw: dermatologicznego i lekarskiego, i stale współpracował z „Archiv für Dermatologie und Syphylodologie”, we Lwowie przewodniczył Lwowskiemu Tow. Lekarskiemu i od r. 1921 lokalnemu oddziałowi Tow. Dermatologicznego; współorganizował pierwsze polskie zjazdy dermatologiczne w l. 1921 i 1923, reprezentował Polskę w r. 1923 na międzynarodowym zjeździe dermatologicznym w Londynie, od r. 1921 należał też do Francuskiego Tow. Dermatologicznego.

Poważny i wierny reprezentant wiedeńskiej szkoły dermatologicznej, niechętnie wchodził Ł. w kompromisy z przedstawicielami innych kierunków. Opublikował ok. 60 prac po polsku i po niemiecku, ale głównie we wcześniejszym okresie życia. Odkrył objaw Herzheimera-Łukasiewicza, nową jednostkę chorobową Folliculitis exulcerans (Łukasiewicz), („Arch. f. Dermatologie u. Syphilodologie” 1891), zidentyfikował Lichen ruber acuminatus z Pityriasis rubra pilaris (tamże 1895), pisał o odosobnionych zmianach rumienia wielopostaciowego na błonie śluzowej ust („Wiener Klinische Wochenschrift” 1896), o gruźlicy nosa („Arch. f. Dermatologie und Syphilodologie” 1890). Zasłużył się szczególnie w badaniach patogenezy takich jednostek, jak xeroderma pigmentosum („Arch. f. Dermatologie u. Syphilodologie” 1895), mycosis fungoides itp. Z polskich prac wymienić tu należy O związku dermatologii z medycyną („Przegl. Lek.” 1898), Zasady leczenia wyprysku („Lwow. Tyg. Lek.” 1906). We Lwowie działał głównie jako klinicysta i pedagog; znakomity wykładowca, stworzył silną lwowską szkołę dermatologiczną (R. Leszczyński, A. Karwowski, J. Sieradzki). W czasie wojen w l. 1914–20 umiejętnie dostosował klinikę do leczenia chorób frontowych, szczególnie odmrożeń, i bronił chorych przed stosowaną wówczas powszechnie amputacją. Ł. zmarł 17 II 1924 we Lwowie. Był bezdzietny. Wielkiej wartości zbiory malarstwa i rzeźby, które gromadził całe życie, przekazała żona Anna z Dzwonkowskich po jego śmierci Muzeum Narodowemu w Krakowie.

Biographisches Lexikon hervorragender Ärzte..., 1880–1930, Berlin–Wien 1932 II 951; Boniecki; – Beck A., Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie podczas inwazji rosyjskiej w roku 1914/15, Lw. 1935; Kronika Uniwersytetu Lwowskiego 1894–1897, Lw. 1899 I 171–2 (bibliogr.); Księga pamiątkowa Wydziału Lekarskiego Wszechnicy Jana Kazimierza, Lw. 1920; Pamiętnik jubileuszowy wydany ku uczczeniu dwudziestopięcioletniej działalności prof. E. Sas Korczyńskiego, Kr. 1900 s. 218; Ziembicki W., Zarys rozwoju nauk lekarskich w Polsce, W. 1958 s. 161; Zwoździak W., Historia Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego, „Arch. Hist. Med.” R. 28: 1965 nr 3 s. 224, 225, 226; – Spisy wykładów uniwersytetu we Lwowie, 1899–1924; – „Now. Lek.” 1924 nr 3 s. 114–5 (A. Karwowski); „Pol. Gaz. Lek.” 1924 nr 7 s. 73 (R. Leszczyński); „Warsz. Czas. Lek.” 1924 nr 4 s. 166, nr 6 s. 257–8 (M. Pogonowska); „Wiek” 1894 nr 2 (dot. matki); – Arch. UJ: S. 512.

Stanisław M. Brzozowski